Unijny kodeks celny

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Rozporządzenie (UE) nr 952/2013 ustanawiające unijny kodeks celny

JAKIE SĄ CELE ROZPORZĄDZENIA?

W rozporządzeniu ustanawia się unijny kodeks celny (UKC) określający ogólne przepisy i procedury mające zastosowanie do towarów wprowadzanych na obszar celny Unii Europejskiej (UE) i z niego wyprowadzanych, dostosowane do współczesnych modeli handlu i narzędzi komunikacji.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

UKC i powiązane akty wykonawcze i delegowane (przyjęte przez Komisję Europejską na mocy rozporządzenia) mają na celu:

zwiększenie pewności prawnej i spójności w odniesieniu do przedsiębiorców;
podniesienie wiarygodności funkcjonariuszy celnych w całej UE;
zakończenie wdrożenia cyfrowych i w pełni elektronicznych procesów celnych;
uproszczenie przepisów i procedur celnych oraz ułatwienie wydajniejszego przebiegu transakcji celnych w zgodzie ze współczesnymi potrzebami;
wsparcie sprawniejszego przebiegu procedur celnych dla spełniających wymagania i wiarygodnych przedsiębiorców (tzw. upoważnionych przedsiębiorców);
zapewnienie ochrony interesów finansowych i gospodarczych UE i państw członkowskich UE, a także ochrony i bezpieczeństwa obywateli UE.
zapewnienie (w określonych przypadkach) odstępstw od zgłoszeń celnych w odniesieniu do towarów, które czasowo opuściły obszar celny UE drogą morską lub powietrzną;
umożliwienie organom celnym i przedsiębiorstwom dalszego korzystania z istniejących systemów informatycznych lub rozwiązań w formie papierowej w odniesieniu do ograniczonej liczby formalności celnych najpóźniej do 2025 roku, kiedy to zostaną wprowadzone nowe lub ulepszone systemy informatyczne.

Akty wykonawcze

Akt wykonawczy do UKC, czyli rozporządzenie wykonawcze (UE) 2015/2447, ma na celu zapewnienie jednolitych warunków wdrażania UKC oraz zharmonizowanego stosowania procedur przez wszystkie państwa członkowskie.

Ten akt wykonawczy był także kilkukrotnie zmieniany w związku z wieloma zdarzeniami (zob. teksty skonsolidowane w części „Dokumenty powiązane” poniżej).

Przykładem mogą być ostatnie zmiany wprowadzone rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) 2024/635 z dnia 2 lutego 2024 roku zmieniającym rozporządzenie wykonawcze (UE) 2015/2447 w odniesieniu do środków dowodowych potwierdzających status celny towarów unijnych oraz niektórych przepisów dotyczących procedur tranzytu unijnego.

Kilka innych aktów wykonawczych posłużyło dodaniu niektórych towarów do klasyfikacji w Nomenklaturze Scalonej, będącej ośmiocyfrowym systemem kodowania obejmującym kody Systemu Zharmonizowanego wraz z dalszymi podgrupami w UE.

Inne dotyczą między innymi:

odstępstw dla państw w zakresie korzystania z innych niż elektroniczne sposobów wymiany i przechowywania informacji na potrzeby powiadomienia o zgłoszeniu odnoszącego się do towarów wprowadzonych na obszar celny UE (na przykład decyzja wykonawcza (UE) 2023/234), powiadomień o przybyciu statku morskiego lub statku powietrznego (decyzja wykonawcza (UE) 2023/235), deklaracji czasowego składowania odnoszącej się do towarów spoza UE zgłaszanych organom celnym (decyzja wykonawcza (UE) 2023/236) lub zgłoszeń celnych dotyczących towarów wprowadzonych na obszar celny UE (decyzja wykonawcza (UE) 2023/237);
odstępstw od reguł preferencyjnego pochodzenia określonych w rozporządzeniu delegowanym (UE) 2015/2446 (zob. poniżej);
odstępstw od przepisów dotyczących „produktów pochodzących” (rozporządzenie wykonawcze (UE) 2021/775).

Kluczowy akt wykonawczy, rozporządzenie (UE) 2023/1070, określa rozwiązania techniczne dotyczące opracowywania, utrzymywania i stosowania elektronicznych systemów celnych do wymiany i przechowywania informacji zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 952/2013. W dniu 01 czerwca 2023 r. rozporządzenie to zastąpiło i uchyliło rozporządzenie wykonawcze (UE) 2021/414. Ma ono zastosowanie do:

systemu decyzji celnych;
jednolitego systemu zarządzania użytkownikami i podpisu cyfrowego;
systemu europejskiej wiążącej informacji taryfowej;
systemu rejestracji i identyfikacji przedsiębiorców;
systemu upoważnionych przedsiębiorców;
systemu kontroli importu ICS2;
zautomatyzowanego systemu eksportu;
nowego skomputeryzowanego systemu tranzytu;
systemu arkuszy informacyjnych dla procedur specjalnych;
systemu scentralizowanej odprawy dla importu;
systemu zarejestrowanych eksporterów;
systemu dowodów potwierdzających status unijny.

Ma także zastosowanie do następujących systemów elektronicznych:

unijnego portalu celnego dla przedsiębiorców;
systemu zarządzania ryzykiem celnym;
systemu nadzoru.

Akty delegowane

Rozporządzenie delegowane (UE) 2015/2446 uzupełnia rozporządzenie (UE) nr 952/2013 w zakresie szczegółowych zasad dotyczących niektórych aspektów UKC. Gwarantuje skuteczniejsze wdrażanie głównych zasad ustanowionych w rozporządzeniu (UE) nr 952/2013 i zaspokajanie potrzeb przedsiębiorców i administracji celnych. Ten akt delegowany został zmieniony rozporządzeniem delegowanym (UE) 2016/341 („przejściowym aktem delegowanym”), ustanawiającym pewne przepisy przejściowe do czasu pełnego uruchomienia niezbędnych systemów informatycznych.

Podobnie jak w przypadku aktów wykonawczych dotyczących Rozporządzenia (UE) nr 952/2013, część kluczowych aktów delegowanych była wielokrotnie zmieniana.

Akty delegowane dotyczą również zagadnień takich jak:

zmieniona definicja „eksportera” i przedłużenie terminu wydania decyzji w sprawie zwrotu lub umorzenia należności celnych (rozporządzenie delegowane (UE) 2018/1063);
nowy zestaw danych dotyczących zgłaszania niektórych przesyłek o niskiej wartości od dnia 1 stycznia 2021 roku (rozporządzenie delegowane (UE) 2019/1143);
przepisy dotyczące zwolnień i terminów składania przywozowej deklaracji skróconej, przepisy przejściowe do czasu uruchomienia systemu kontroli importu 2, nowa definicja wartości wewnętrznej, przepisy przejściowe dla operatorów pocztowych i państw członkowskich umożliwiające sprawne wdrożenie przepisów dotyczących handlu elektronicznego VAT oraz utworzenie nowego unijnego formularza 302 do celów przemieszczania towarów w kontekście operacji wojskowych (rozporządzenie delegowane (UE) 2020/877);
składanie przywozowych deklaracji skróconych i deklaracji poprzedzających wywóz w odniesieniu do towarów transportowanych drogą morską na obszar celny UE ze Zjednoczonego Królestwa po 1 stycznia 2021 roku (rozporządzenie delegowane (UE) 2020/2191);
wspólne wymogi dotyczące danych w zakresie wymiany i przechowywania informacji między organami celnymi oraz między organami celnymi a przedsiębiorcami (rozporządzenie delegowane (UE) 2021/234).

OD KIEDY ROZPORZĄDZENIE MA ZASTOSOWANIE?

Rozporządzenie obowiązuje w pełni od 1 maja 2016 r. Rozporządzenie (UE) nr 952/2013 zmieniło i zastąpiło rozporządzenie (WE) nr 450/2008 wraz z jego późniejszymi zmianami.

KONTEKST

Więcej informacji:

Unijny kodeks celny (UKC) – Wprowadzenie (Komisja Europejska)
Unia celna UE: fakty i liczby (Komisja Europejska)
Przepisy dotyczące UKC (Komisja Europejska).

GŁÓWNY DOKUMENT

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 z dnia 9 października 2013 r. ustanawiające unijny kodeks celny (wersja przekształcona) (Dz.U. L 269 z 10.10.2013, s. 1–101).

Kolejne zmiany rozporządzenia (UE) nr 952/2013 zostały włączone do tekstu podstawowego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

DOKUMENTY POWIĄZANE

Decyzja wykonawcza Komisji (UE) 2023/2879 z dnia 15 grudnia 2023 r. ustanawiająca program prac dotyczący rozwoju i wykorzystywania systemów teleinformatycznych przewidziany w unijnym kodeksie celnym (Dz.U. L 2023/2879 z 22.12.2023).

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2023/1070 z dnia 1 czerwca 2023 r. w sprawie warunków technicznych rozwijania, utrzymywania i użytkowania teleinformatycznych systemów wymiany i przechowywania informacji na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 (Dz.U. L 143 z 2.6.2023, s. 65–104).

Sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady na podstawie art. 278a unijnego kodeksu celnego dotyczące postępów w rozwijaniu systemów teleinformatycznych przewidzianych w kodeksie (COM(2023) 68 final, 10.2.2023).

Dokument roboczy służb Komisji stanowiący załącznik do sprawozdania Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady na podstawie art. 278a unijnego kodeksu celnego dotyczące postępów w rozwijaniu systemów teleinformatycznych przewidzianych w kodeksie (SWD(2023) 29 final, 10.2.2023).

Dokument roboczy służb Komisji dotyczący śródokresowej oceny wdrożenia unijnego kodeksu celnego (SWD(2022) 158 final/2, 27.6.2022).

Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady i Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego – Wprowadzenie unii celnej na kolejny poziom: plan działania (COM(2020) 581 final z 28.9.2020).

Dokument roboczy służb Komisji – Drugie dwuletnie sprawozdanie z postępów w zakresie rozwoju unii celnej UE i zarządzania nią (SWD(2020) 213 final, 28.9.2020).

Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2015/2446 z dnia 28 lipca 2015 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 w odniesieniu do szczegółowych zasad dotyczących niektórych przepisów unijnego kodeksu celnego (Dz.U. L 343 z 29.12.2015, s. 1–557)

Zob. tekst skonsolidowany.

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2015/2447 z dnia 24 listopada 2015 r. ustanawiające szczegółowe zasady wykonania niektórych przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 ustanawiającego unijny kodeks celny (Dz.U. L 343 z 29.12.2015, s. 558–893)

Zob. tekst skonsolidowany.

Ostatnia aktualizacja: 04.03.2024