Ενωσιακός τελωνειακός κώδικας

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 952/2013 — ο ενωσιακός τελωνειακός κώδικας

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ;

Ο κανονισμός θεσπίζει τον ενωσιακό τελωνειακό κώδικα (ΕΤΚ), ο οποίος καθορίζει τους γενικούς κανόνες και τα καθεστώτα που εφαρμόζονται στα εμπορεύματα που εισέρχονται στο τελωνειακό έδαφος της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) ή εξέρχονται από αυτό, προσαρμοσμένα στα σύγχρονα εμπορικά μοντέλα και εργαλεία επικοινωνίας.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Ο ΕΤΚ και οι συναφείς εκτελεστικές και κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις (που έχουν εκδοθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή δυνάμει του κανονισμού) αποσκοπούν στα εξής:

• στην προσφορά μεγαλύτερης ασφάλειας δικαίου και ομοιομορφίας για τις επιχειρήσεις·
• στην αύξηση της σαφήνειας για τους τελωνειακούς υπαλλήλους σε όλη την ΕΕ·
• στην ολοκλήρωση της μετάβασης σε πλήρως ηλεκτρονικό περιβάλλον χωρίς χαρτί·
• στην απλούστευση των τελωνειακών κανόνων και καθεστώτων και στη διευκόλυνση των αποτελεσματικότερων τελωνειακών συναλλαγών σύμφωνα με τις σύγχρονες ανάγκες·
• στην ενίσχυση ταχύτερων τελωνειακών καθεστώτων για συμμορφούμενες προς τους κανόνες και αξιόπιστες επιχειρήσεις (εγκεκριμένους οικονομικούς φορείς)·
• στη διαφύλαξη των δημοσιονομικών και οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ και των κρατών μελών της ΕΕ και της προστασίας και ασφάλειας των πολιτών της ΕΕ·
• προβλέπουν, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, απαλλαγές από τελωνειακές διασαφήσεις για τα εμπορεύματα που έχουν εγκαταλείψει προσωρινά το τελωνειακό έδαφος της ΕΕ διά θαλάσσης ή αέρος· και
• επιτρέπουν στις τελωνειακές αρχές και στις επιχειρήσεις να συνεχίσουν να χρησιμοποιούν τα υφιστάμενα συστήματα ΤΠ ή συστήματα που βασίζονται σε έγγραφα σε έντυπη μορφή για περιορισμένο αριθμό διατυπώσεων το αργότερο έως το 2025, όταν θα έχουν τεθεί σε εφαρμογή νέα ή αναβαθμισμένα συστήματα ΤΠ.

Εκτελεστικές πράξεις

Η εκτελεστική πράξη για τον ΕΤΚ, ο εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2015/2447, αποσκοπεί να διασφαλίσει την ύπαρξη ενιαίων όρων εφαρμογής του ΕΤΚ και την εναρμονισμένη εφαρμογή των διαδικασιών από όλα τα κράτη μέλη.

Η παρούσα εκτελεστική πράξη έχει τροποποιηθεί αρκετές φορές (ανατρέξτε στις ενοποιημένες αποδόσεις παρακάτω στην ενότητα «Συναφή κείμενα»).

Για παράδειγμα, ο κανονισμός τροποποιήθηκε πιο πρόσφατα από τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) 2024/635 της Επιτροπής, της 2ας Φεβρουαρίου 2024, για την τροποποίηση του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) 2015/2447 όσον αφορά τα μέσα απόδειξης του τελωνειακού καθεστώτος των ενωσιακών εμπορευμάτων και ορισμένων διατάξεων που αφορούν το καθεστώς διαμετακόμισης της Ένωσης.

Πολλές άλλες εκτελεστικές πράξεις χρησιμοποιήθηκαν για την προσθήκη ορισμένων εμπορευμάτων στην ταξινόμηση της Συνδυασμένης Ονοματολογίας, ενός συστήματος κωδικοποίησης 8 ψηφίων, που αποτελείται από τους κωδικούς του Εναρμονισμένου Συστήματος με περαιτέρω υποδιαιρέσεις της ΕΕ.

Άλλες χορηγούν, για παράδειγμα:

• παρεκκλίσεις σε χώρες όσον αφορά τη χρήση άλλων μέσων πέρα των ηλεκτρονικών μέσων για την ανταλλαγή και την αποθήκευση πληροφοριών για τη γνωστοποίηση προσκόμισης σχετικά με τα εμπορεύματα που εισέρχονται στο τελωνειακό έδαφος της ΕΕ [όπως η εκτελεστική απόφαση (ΕΕ) 2023/234], για τη γνωστοποίηση άφιξης ενός θαλάσσιου σκάφους ή αεροσκάφους [εκτελεστική απόφαση (ΕΕ) 2023/235], για τη διασάφηση προσωρινής εναπόθεσης σχετικά με εμπορεύματα από τρίτες χώρες που προσκομίζονται στα τελωνεία [εκτελεστική απόφαση (ΕΕ) 2023/236] ή σχετικά με την τελωνειακή διασάφηση για τα εμπορεύματα που εισέρχονται στο τελωνειακό έδαφος της ΕΕ [εκτελεστική απόφαση (ΕΕ) 2023/237)·
• παρεκκλίσεις από τους κανόνες για την προτιμησιακή καταγωγή που προβλέπονται στον κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) 2015/2446 (βλ. παρακάτω)·
• παρεκκλίσεις από τους κανόνες για τα «καταγόμενα προϊόντα» [εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2021/775].

Μια βασική εκτελεστική πράξη, ο κανονισμός (ΕE) 2023/1070, καθορίζει τις τεχνικές ρυθμίσεις για την ανάπτυξη, τη συντήρηση και τη χρησιμοποίηση ηλεκτρονικών τελωνειακών συστημάτων με σκοπό την ανταλλαγή και την αποθήκευση πληροφοριών δυνάμει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 952/2013. Από την 1η Ιουνίου 2023, ο κανονισμός αντικατέστησε και κατάργησε τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) 2021/414. Εφαρμόζεται για:

• το σύστημα τελωνειακών αποφάσεων·
• το σύστημα ομοιόμορφης διαχείρισης χρηστών και ψηφιακής υπογραφής·
• το ευρωπαϊκό σύστημα δεσμευτικών δασμολογικών πληροφοριών·
• το σύστημα καταχώρισης και ταυτοποίησης των οικονομικών φορέων·
• το σύστημα εγκεκριμένων οικονομικών φορέων·
• το σύστημα ελέγχου εισαγωγών 2;
• το αυτοματοποιημένο σύστημα εξαγωγών·
• το νέο μηχανογραφημένο σύστημα διαμετακόμισης·
• το σύστημα φύλλων πληροφοριών για ειδικά καθεστώτα·
• το σύστημα κεντρικού τελωνισμού για εισαγωγή·
• το σύστημα εγγεγραμμένων εξαγωγέων·
• το σύστημα απόδειξης ενωσιακού καθεστώτος.

Εφαρμόζεται επίσης για τα ακόλουθα ηλεκτρονικά συστήματα:

• την Τελωνειακή Πύλη Συναλλασσομένων της Ευρωπαϊκής Ένωσης·
• το σύστημα διαχείρισης τελωνειακών κινδύνων·
• το σύστημα επιτήρησης.

Πράξεις κατ’ εξουσιοδότηση

Ο κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2015/2446 συμπληρώνει τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 952/2013 όσον αφορά λεπτομερείς κανόνες σχετικά με ορισμένες πτυχές του ΕΤΚ. Διασφαλίζει ότι οι κύριοι κανόνες που προβλέπονται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 952/2013 εφαρμόζονται αποτελεσματικότερα και πληρούν τις ανάγκες των οικονομικών φορέων και των τελωνειακών αρχών. Η εν λόγω κατ’ εξουσιοδότηση πράξη τροποποιήθηκε από τον κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) 2016/341 (τη «Μεταβατική Πράξη Κατ’ εξουσιοδότηση»), η οποία θεσπίζει κάποιους μεταβατικούς κανόνες μέχρι να είναι πλήρως λειτουργικά τα απαιτούμενα συστήματα ΤΠ.

Όπως και οι εκτελεστικές πράξεις που ψηφίστηκαν στο πλαίσιο του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 952/2013, ορισμένες από τις βασικές κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις έχουν τροποποιηθεί αρκετές φορές.

Οι κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις αφορούν επίσης πτυχές όπως:

• αναθεωρημένος ορισμός του «εξαγωγέα» και παράταση της προθεσμίας για τη λήψη αποφάσεων σχετικά με την επιστροφή ή τη διαγραφή δασμών [κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2018/1063]
• ένα νέο σύνολο δεδομένων για τη διασάφηση ορισμένων αποστολών χαμηλής αξίας από την 1η Ιανουαρίου 2021 [κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2019/1143]·
• κανόνες σχετικά με απαλλαγές και προθεσμίες όσον αφορά την κατάθεση συνοπτικών διασαφήσεων εισόδου, μεταβατικοί κανόνες μέχρι την εγκατάσταση του συστήματος ελέγχου εισαγωγών 2, ένας νέος ορισμός για την ίδια αξία, μεταβατικοί κανόνες για τους ταχυδρομικούς φορείς και τα κράτη μέλη ώστε να διασφαλιστεί η ομαλή εφαρμογή των κανόνων ηλεκτρονικού εμπορίου για τον ΦΠΑ και δημιουργία ενός νέου εντύπου 302 της ΕΕ για τη διακίνηση εμπορευμάτων στο πλαίσιο στρατιωτικών επιχειρήσεων [κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2020/877]·
• κατάθεση συνοπτικών διασαφήσεων εισόδου και διασαφήσεων πριν από την αναχώρηση σε περίπτωση μεταφοράς εμπορευμάτων διά θαλάσσης στο τελωνειακό έδαφος της ΕΕ από το Ηνωμένο Βασίλειο από την 1η Ιανουαρίου 2021 [κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2020/2191)·
• κοινές απαιτήσεις δεδομένων για την ανταλλαγή και την αποθήκευση πληροφοριών μεταξύ τελωνειακών αρχών και μεταξύ τελωνειακών αρχών και οικονομικών φορέων [κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2021/234].

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Ο ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ;

Ο κανονισμός εφαρμόζεται πλήρως από την 1η Μαΐου 2016. Ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 952/2013 αναθεώρησε και αντικατέστησε τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 450/2008 και τις μεταγενέστερες τροποποιήσεις του.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Για περισσότερες πληροφορίες:

• Ενωσιακός τελωνειακός κώδικας (ΕΤΚ) — Εισαγωγή (Ευρωπαϊκή Επιτροπή)
• Τελωνειακή ένωση της ΕΕ: Στοιχεία και αριθμοί (Ευρωπαϊκή Επιτροπή)
• ΕΤΚ — Νομοθεσία (Ευρωπαϊκή Επιτροπή).

ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 952/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 9ης Οκτωβρίου 2013, για τη θέσπιση του ενωσιακού τελωνειακού κώδικα (αναδιατύπωση) (ΕΕ L 269 της 10.10.2013, σ. 1-101).

Οι διαδοχικές τροποποιήσεις του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 952/2013 έχουν ενσωματωθεί στο αρχικό κείμενο. Αυτή η ενοποιημένη απόδοση αποτελεί απλώς εργαλείο τεκμηρίωσης.

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Εκτελεστική απόφαση (ΕΕ) 2023/2879 της Επιτροπής, της 15ης Δεκεμβρίου 2019, για την εκπόνηση του προγράμματος εργασιών σχετικά με την ανάπτυξη και εγκατάσταση των ηλεκτρονικών συστημάτων που προβλέπονται στον ενωσιακό τελωνειακό κώδικα (ΕΕ L, 2023/2879 της 22.12.2023).

Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2023/1070 της Επιτροπής, της 1ης Ιουνίου 2023, σχετικά με τις τεχνικές ρυθμίσεις για την ανάπτυξη, τη συντήρηση και τη χρησιμοποίηση ηλεκτρονικών συστημάτων με σκοπό την ανταλλαγή και την αποθήκευση πληροφοριών δυνάμει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 952/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 143 της 2.6.2023, σ. 65-104).

Έκθεση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο δυνάμει του άρθρου 278α του ενωσιακού τελωνειακού κώδικα σχετικά με την πρόοδο όσον αφορά την ανάπτυξη των ηλεκτρονικών συστημάτων που προβλέπονται βάσει του κώδικα [COM(2023) 68 final της 10.2.2023].

Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής που συνοδεύει το έγγραφο: Έκθεση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο δυνάμει του άρθρου 278α του ενωσιακού τελωνειακού κώδικα σχετικά με την πρόοδο όσον αφορά την ανάπτυξη των ηλεκτρονικών συστημάτων που προβλέπονται βάσει του κώδικα [SWD(2023) 29 final της 10.2.2023].

Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής για την ενδιάμεση αξιολόγηση της εφαρμογής του ενωσιακού τελωνειακού κώδικα [SWD(2022) 158 final/2 της 27.6.2022].

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή — Μετάβαση της τελωνειακής ένωσης στο επόμενο στάδιο: σχέδιο δράσης [COM(2020) 581 final της 28.9.2020].

Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής — Δεύτερη διετής έκθεση προόδου σχετικά με την ανάπτυξη της τελωνειακής ένωσης της ΕΕ και της διακυβέρνησής της [SWD(2020) 213 final της 28.9.2020].

Κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2015/2446 της Επιτροπής, της 28ης Ιουλίου 2015, για τη συμπλήρωση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 952/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, όσον αφορά λεπτομερείς κανόνες σχετικούς με ορισμένες από τις διατάξεις του ενωσιακού τελωνειακού κώδικα (ΕΕ L 343 της 29.12.2015, σ. 1-557).

Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.

Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2015/2447 της Επιτροπής, της 24ης Νοεμβρίου 2015, για τη θέσπιση λεπτομερών κανόνων εφαρμογής ορισμένων διατάξεων του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 952/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση του ενωσιακού τελωνειακού κώδικα (ΕΕ L 343 της 29.12.2015, σ. 558-893).

Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.

τελευταία ενημέρωση 04.03.2024